Een reis van duizend mijl begint met een enkele stap

Een door roest en één kogelgat aangetast verkeersbord op een kaarsrechte weg in Centraal-Anatolië geeft aan dat er nog twee kilometer te gaan zijn om Aslantaş te kunnen bereiken. ‘

Tussen Eskişehir en Afyon bevinden zich zeer bijzondere cultusplaatsen uit de Phrygische tijd. Een auto is zonder meer nodig om dit gebied te bezichti - gen. Liften is niet aan te bevelen want er is nauwelijks verkeer.

Zo staat het in de reisgids. Wat volgt, is een een onverharde, stoffige weg. Geen hond te zien. Alleen uitgedroogde aarde. Niemandsland.

Dat is het moment waarop de woorden van de Chinese wijsgeer Lao Tse hun ware betekenis krijgen: ‘Een reis van duizend mijl begint met een enkele stap.’ Door een eerste stap te zetten zou de zandweg moeten leiden naar een markant monument uit de Phrygische tijd en de plek waar de moedergodin Cybele werd aanbeden.

‘Cybele…?,’ roept reisgezellin Lotje de Lussanet verrast, denkend aan de fontein in Madrid waarin de ‘Romeinse’ godin in haar door leeuwen voortgetrokken wagen zit. ‘Dat is toch geen godin die in Turkije thuis hoort? En nog wel een moedergodin?’ 

Een kleine twee kilometer verder verandert de verbazing al snel in verwondering. Vanuit de auto is plotseling een steil uit het droge landschap oprijzende rots zichtbaar. Wat is dit? Een fallisch symbool van fertiliteit? ‘Aslankaya,’ zegt de gids. Onder in de rots bevindt zich een nis met binnenin, nog vaag zichtbaar, de versleten reliëfs van twee leeuwen, bekroond met een uit de rotswand gehakt timpaan. Miraculeus. De tocht gaat verder en…amper een paar honderd meter verder ligt in een bocht de kop van een uit steen gebeeldhouwde leeuw. Alsof hij door een aardbeving naar beneden is getuimeld en bedolven is onder andere rotsblokken. Hoezo niemandsland? Want dan, nog een bocht verder, doemt een enorme rotswand op, het resultaat van beitels en fantasie. Hoog in de rots bewaken twee metershoge leeuwen een in de wand uitgehouwen tombe. Verbluffend. Hier, op deze plek, moet het zijn gebeurd. Hier moet de godin Cybele zijn vereerd.